دون ژوان، فردی است که قادر به برقراری ارتباط عاطفی عمیق و عشق ورزیدن به شریک جنسی خود نیست.
یکی از مهمترین اختلالات شخصیت که منجر به دون ژوانیسم و هرزه گری جنسی در مردان می شود اختلال شخصیت خودشیفته(narcissistic) است.
چنین مردی نه قادر است دوست بدارد و نه دوست داشته شدن را باور می کند و یک حالت پارانویا و بدبینی نسبت به گرفتن پیغام های دوست داشته شدن از شریک عشقی خود دارد.
دربسیاری از موارد، نیاز به دوست داشته شدن را در خود انکار می کند و بیشتر ترجیح می دهد به جای دوست داشته شدن، مورد تحسین واقع شود تا من آزرده اش ترمیم پیدا کند.
احساس می کند اگر کسی دوستش داشته باشد و ابراز علاقه کند، می خواهد از او بهره برداری خاصی کند. در واقع به هیچ زنی اعتماد نمی کند.درحقیقت اینگونه مردان تنها با سطح بدن زنان ارتباط برقرار می کنند نه با هستی درونی آنها. درواقع هدف اینها به دست آوردن است نه رابطه داشتن!
آنها می خواهند زنها را به دست بیاورند، تصاحب کنند و بعد با رها کردن آنها، خشم و میل به انتقام جویی خود را که از رابطه با مادر ناکام کننده سرچشمه گرفته ارضا نمایند!
اغلب اینگونه مردان به دنبال دو گونه زنان می روند:
دسته اول زنانی هستند که به دنبال شرایطشان بسیار مورد توجه می باشند. شرایطی مانند زیبایی، ثروت، شهرت، مقام و ... که در این حالت مرد خودشیفته، من ایده آل خود را به او فرافکنی کرده و انگار این(ego ideal) خود اوست که دارای چنین محسناتی است. درواقع زن اینجا ابزاری است برای تغذیه هرچه بیشتر خودشیفتگی مرد.
البته در این حالت هم مردان خودشیفته مراقبند که زن از آنها در هیچ یک از ابعاد برجسته تر نباشد و اگر احساس کند که بالاتر هست او را تخریب می کنند.
دسته دوم زنانی هستند با هویتی کمرنگ که تنها می توانند به صورت یک زائده و دنباله در کنار مرد خودشیفته برای مدتی باشند که او را دائماً تحسین کنند و من او دائماً یاد شود.
اینگونه مردان به جای عشق در رابطه احساس تملک زیاد دارند. در حقیقت زن در کنار آنها مانند ماشین شان و لوازم زندگی شان است!
یکی از ویژگی های مهم رابطه در مردان خودشیفته این است که این مردان، خصلت های بد خود را به همسر خود فرافکنی می کنند و او را تحقیر و سرزنش می نمایند یعنی خودشان همه خوب(total good) و همسر، همه بد(total bad) می شود.
منبع: کتاب عشق و تحلیل روانکاوانه
(دکتر آذردخت مفیدی)